Onderzoek - ontwikkeling en innovatie

Lichtjes, trillingen en opstaande randen: slim toetsenbord voor Parkinsonpatiënten wint James Dyson Award

Typen met trillingen en oplichtende toetsen. Voor mensen met de ziekte van Parkinson een uitkomst, beredeneerde TU-alumna Alessandra Galli tijdens haar studie. Haar idee levert haar nu 36.000 euro op met het winnen van de  internationale James Dyson Award 2025 met haar afstudeerproject OnCue. OnCue is een slim toetsenbord dat mensen met Parkinson helpt om makkelijker en nauwkeuriger te typen.

Het door Alessandra Galli ontworpen toetsenbord voor parkinsonpatiënten. (Foto: James Dyson Award)

“Dit is voor mij een bevestiging dat het de juiste keuze was om na mijn afstuderen met dit project door te gaan. De prijs helpt om OnCue een stap dichter bij de mensen te brengen die het nodig hebben”, zegt Galli.

Wat opvalt aan het toetsenbord zijn de twee losse delen. Dat idee komt uit de gamewereld, aldus Galli. “Je kunt de delen neerleggen waar je wilt en bent zo minder gebonden aan één positie.” Extra belangrijk omdat veel Parkinsonpatiënten snel stijve spieren krijgen – bewegingsvrijheid is voor hen essentieel.

Opstaand randje
De toetsen hebben een opstaand randje dat ervoor zorgt dat je vinger minder makkelijker ongewild naar een andere toets beweegt. Kunstmatige intelligentie voorspelt welke toets de gebruiker als volgende wil indrukken: die licht op.
Dat oplichten is typisch een zogenoemde cue die Parkinsonpatiënten helpt, legt Galli uit. “Dat zijn externe triggers die bewegen makkelijker maken. Sommige patiënten verstijven of bevriezen. Een licht, een geluid of trilling kan hen helpen om dat te doorbreken.”  Typen op een regulier toetsenbord is voor veel patiënten een uitdaging vanwege symptomen als trilling van de handen, bevriezingen en vertraagde motoriek. OnCue biedt een oplossing: het toetsenbord en bijbehorende polsbanden geven subtiele trillingen en visuele aanwijzingen die het typen makkelijker maken en fouten verminderen. Dankzij AI voorspelt OnCue de volgende letters en licht deze op, zodat gebruikers minder aarzelen en sneller kunnen typen. Het gesplitste ontwerp, geïnspireerd door gamingtoetsenborden, is compact, draadloos en volledig aanpasbaar aan de individuele behoeften van de gebruiker.

Galli ontwikkelde OnCue tijdens haar studie aan de faculteit Industrieel Ontwerpen bij de TU Delft, en bleef er verder aan werken na haar afstuderen. “Door interviews met patiënten leerde ik hoe betere interactie met het toetsenbord hen kan helpen zich onafhankelijker en minder gefrustreerd te voelen. Wat ik als vanzelfsprekend beschouw, is voor hen een echt obstakel. Dat contrast inspireerde me om na mijn afstuderen door te gaan”.

En het toetsenbord heeft nog veel meer in petto, denkt Galli. Met de 36 duizend euro prijzengeld die ze krijgt van de James Dyson Foundation richt ze zich de komende tijd op doorontwikkeling. Het is de bedoeling dat het apparaat uiteindelijk aangepast kan worden aan de individuele gebruiker; elke patiënt heeft baat bij net andere cues. En wellicht biedt het apparaat ook uitkomsten aan gebruikers die om andere redenen moeite hebben met typen.


Meer nieuws over Onderzoek - ontwikkeling en innovatie