Een collega wees mij op het artikel "De blockchain: een oplossing voor bijna niets" van voormalig Follow the Money-journalist Jesse Frederiks in De Correspondent. Als u geïnteresseerd bent in de blockchain kan ik u ten zeerste aanbevelen om het artikel even te lezen. Via Google kunt u het ongetwijfeld vinden. Dat blockchain een hype was, lijkt wel duidelijk. Van de meer dan 86.000 blockchainprojecten die waren gelanceerd, was eind 2017 al 92 procent gestopt volgens een onderzoek van adviesbureau Deloitte.
Frederiks relativeert de hype met mooie beeldspraak. Hij haalt voormalig blockchaindeveloper Mark van Cuijk aan die uitlegt: ‘Tja blockchain… Je kunt een sixpackje bier ook met een vorkheftruck op het aanrecht zetten. Maar dat is gewoon niet zo handig.’ Voor wie precies wilt weten wat daarmee bedoeld wordt moet inderdaad het artikel maar lezen. In de kern komt het erop neer dat mensen elkaar napraten en er gouden bergen worden beloofd maar dat er in de praktijk weinig terecht komt van de gemaakte beloften.
Nieuwe, flitsende technologie die in potentie allerlei maatschappelijke problemen oplost klinkt voor veel mensen nou eenmaal per definitie aanlokkelijk. Zo was het ook bij de opkomst van het internet midden jaar negentig tot aan de beurscrash van Nina Brinks World Online in 2000. De verwachtingen waar hooggespannen. Niet alleen bij de investeerders en aandeelhouders maar ook bij de gewone burger. De belofte van internet was in de beginjaren er één van volledige transparantie, waarin iedereen vrij was, vrij van regels en bureaucratie, waarin een radicale democratie en collectieve intelligentie mogelijk zou zijn. En kijk waar we nu staan met het internet. Gedomineerd door een handjevol Amerikaanse reuzen, gesurveilleerd en gecontroleerd door NSA. In ieder geval geen vrijstaat of positieve democratisering van kwetsbare groepen.
Die hang naar totale vrijheid is volgens mij ook precies datgene dat de aantrekkelijkheid van de blockchain kenmerkt. Vrij van banken, notarissen, makelaren of allerlei tussenhandelaren regelen we ‘het’ liever gewoon direct en onderling met elkaar. We voelen ons toch vaak gepiepeld als een bemiddelaar een toptarief vraagt voor niet veel meer dan het uitdraaien van een A4’tje. Tegelijkertijd ontbeert het zogenaamde gamechanging startups of disruptieve krachten vaak aan realiteitszin en mondt dat enthousiasme niet zelden uit in goedbedoelde maar nutteloze initiatieven.
Het zou volgens mij mooi zijn als er wat idealisme doorsijpelt naar instellingen waar de menselijke maat vaak ver te zoeken lijkt. Het zou ook mooi zijn als veelbelovende nieuwe technologieën of startups iets gaan doen waar ook echt behoefte aan is en dat ook fatsoenlijk te gebruiken valt. Niet alleen oplossingen verzinnen voor niet bestaande problemen. Tot die tijd blijven we de next big thing-technologie kritisch volgen, toch in de stiekeme hoop dat die de wereld een beetje mooier gaat maken.
