Virtual storyteller: lezer wordt baas over het verhaal

Meegesleept worden door een verhaal is prachtig, maar kun je straks als lezer het verloop ervan ook naar je hand gaan zetten? Met de 'Virtual Storyteller' die Ivo Swartjes ontwikkelde aan het Centrum voor Telematica en Informatietechnologie (CTIT) van de Universiteit Twente, krijgt de lezer straks een actieve rol. Wat hij of zij doet, is bepalend hoe het verhaal verloopt. Het is de kunst om hiervoor intelligente programmatuur te bedenken, zodat de 'storyteller' ook voorbereid is op onverwachte situaties. Swartjes promoveert vandaag aan de faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica.

De virtuele verhalenverteller, ontwikkeld door Ivo Swartjes van de Universiteit Twente, is een computergestuurd systeem dat automatisch verhalen genereert. In zo’n verhaal neem je, als speler, de rol aan van een personage en vervolgens ‘stap je zelf het verhaal in’: het verhaal ontvouwt zich op basis van wat de speler doet. In de gamewereld bestaan al ‘vertakkende verhaallijnen’ waarmee de gamer invloed heeft op het verloop van het verhaal, maar Swartjes’ nieuwe systeem gaat een stap verder. De verhaalwereld wordt bevolkt door verschillende virtuele figuren, ieder met hun eigen emoties, plannen en doelen. Hiervoor zijn vooraf ‘regels’ opgesteld die het gedrag van de figuren bepalen. Het verhaal ontstaat nu als de verschillende karakters de interactie aangaan. Swartjes onderzocht voor de ‘Virtual Storyteller’ om te beginnen of mensen het leuk vinden om mee te spelen in zo’n verhaal. Vervolgens onderzocht hij de randvoorwaarden en regels voor de software.

Improvisatietheater
De promovendus liet zich inspireren door het improvisatietheater, om erachter te komen of mensen graag meespelen in een geïmproviseerd verhaal. Via een speciaal ontwikkeld chatprogramma creëerde hij een fictieve wereld, die bewoond werd door twee improvisatieacteurs en een proefpersoon. De proefpersoon wist vantevoren niets, de acteurs alleen dat er een verhaal moest ontstaan. Uit deze experimenten bleek dat proefpersonen het erg leuk vonden om mee te doen in het verhaal. Ze hadden vooral veel plezier in het samenwerken en het ter plekke beslissingen nemen.

Schrijver
Hoe vertaal je deze werkwijze vervolgens naar regels die het gedrag van de karakters bepalen, waardoor een ‘natuurlijke’ interactie, en daarmee een verhaal, op gang komt? De virtuele verhalenverteller kan werken met een aantal scenario’s, maar er zullen altijd verrassende dingen blijven gebeuren. Om deze onvoorspelbare scènes op te vangen moeten de ontwikkelaars continu op zoek naar aanvullende gedragsregels. De auteur schrijft dus niet de verhalen, maar bedenkt de regels die bepalen wat er in de verhalen gebeurt. 

Van games tot slecht-nieuwsgeprekken
Virtuele verhalenvertellers kunnen computergames nog geavanceerder maken: de gamer krijgt nog meer invloed op het verdere verloop van het spel dan nu al het geval is. Maar ook buiten de entertainmentindustrie ziet Swartjes toepassingen. Zo zal deze techniek toepasbaar zijn in managementtrainingen of het oefenen van lastige situaties zoals slecht-nieuwsgeprekken. Swartjes verwacht dat over vijf jaar dit nieuwe concept breed wordt toegepast. 

klik hier voor een video animatie