Grote hoeveelheid zeldzame aardmetalen ontdekt in Zweden: willen we meer mijnbouw in Europa?

De zeldzame aardmetalen die gevonden zijn, haalt Europa nu nog bijna allemaal uit China. ‘Vooral doordat Europese landen geen mijn in hun achtertuin willen,’ zegt Kleijn. Hij legt uit dat de metalen niet per se schaars zijn, maar wel lastig te winnen. ‘En het scheiden van de verschillende metalen is naast ingewikkeld ook vervuilend. Het kost veel energie en chemicaliën, en genereert veel afval.’

Zweden wil uitzonderingspositie
Het is volgens Kleijn geen toeval dat Zweden de vondst juist nu bekend maakt. ‘Ze zijn nog tot en met eind juni voorzitter van de Raad van de Europese Unie. Door de strenge Europese wetgeven duurt het normaal gesproken een jaar of tien tot vijftien voordat een nieuwe mijn open kan. Ik denk dat Zweden, door te benadrukken hoe belangrijk en “zeldzaam” deze metalen zijn, probeert een uitzondering op die wetgeving te krijgen.’

Minder afhankelijk van andere landen
Waarom dan die vervuilende mijnen in eigen achtertuin? ‘Voor de productie van magneten zijn we nu nog voor 90 procent afhankelijk van China. En die zijn bijvoorbeeld nodig om windmolens te bouwen. Het is te vergelijken met de afhankelijkheid van Russisch gas. Ik denk dat Europa sinds de oorlog in Oekraïne beseft dat dat onwenselijk is.’

Minder milieurisico’s
Ondanks dat het vervuilend is, lijkt het Kleijn goed als er in Europa meer mijnbouw zou komen. ‘Niet alleen vanwege de onafhankelijkheid, maar ook omdat EU-landen verstandig omgaan met vervuilende stoffen, en geen gekke milieurisico’s nemen. Ook moeten we stoppen met andere landen op te zadelen met onze problemen.’

‘Investeer in herbruikbare magneten’
De metalen in Zweden zijn nog niet voldoende voor de magneetproductie in Europa, maar het is volgens Kleijn een goed eerste stap. ‘Europa moet investeren in de hele productieketen van magneten. Ook is het belangrijk dat er circulaire magneten geproduceerd worden, die we kunnen hergebruiken.’