Onderzoek, ontwikkeling en innovatie

14 augustus 2024

Lowlandsbezoekers gaan wetenschappers meer leren over quantummechanica

Goldband, Skrillex, Róisín Murphy en … quantum: die laatste is niet de naam van een band, maar ze behoort wel degelijk tot de line up van Lowlands. Wetenschappers van de Universiteit Leiden gebruiken het festival om onderzoek te doen naar de allerkleinste deeltjes.

Vincent Koeman bij de tentoonstelling

Waar de meeste festivalgangers Lowlands zullen bezoeken voor de muziek, dans en andere kunstvormen, is wetenschap inmiddels een geliefd onderdeel van een van de grootste festival van Nederland. Voor promovendus Vincent Koeman is Lowlands het perfecte platform om beter te begrijpen hoe de communicatie rond quantummechanica en technologie verbeterd kan worden.

Tweespletenexperiment en Schrödingers kat
‘Wij richten op Lowlands een tentoonstelling in die bezoekers van alles moet leren over quantum. Het gaat om een aantal panelen met informatie, maar festivalgangers kunnen ook dingen doen’, vertelt Koeman. Zo is er een digitale nabootsing van het tweespletenexperiment, waarmee wordt aangetoond dat licht zich soms als een deeltje en soms als een golf gedraagt. En kunnen bezoekers het gedachte-experiment Schrödingers kat ervaren.

Een bezoeker leert meer over het verschil tussen digitaal en quantum

Vragenlijsten
Koeman hoopt op zijn beurt meer te leren over hoe de tentoonstelling de blik op quantummechanica en technologie verandert. Bezoekers moeten daarom aan het begin en na het einde van hun bezoek aan de tentoonstelling een vragenlijst invullen. ‘We vragen bijvoorbeeld naar de impact van quantum op onze maatschappij. Of ze denken dat quantum de wereld gaat helpen, of zijn ze juist bezorgd over wat quantum in de toekomst gaat betekenen?’

De ingevulde vragenlijsten geven inzage in hoe het beste over quantum en de nieuwe technieken die het met zich meebrengt, gecommuniceerd kan worden. ‘Als wetenschappers zijn we het erover eens dat quantummechanica een enorme impact gaat hebben, ook op onze toekomstige maatschappij. Als mensen meer geïnteresseerd raken en meer willen weten over een bepaalde technologie, dan wordt de acceptatie van die technologie ook groter en is de introductie ervan makkelijker’, vertelt de promovendus.

Maatschappelijke belangen
‘Tegelijkertijd zorgt het gesprek over quantum er ook voor dat bepaalde maatschappelijke belangen aan het licht komen. Waardoor er nu al nagedacht kan worden of er bepaalde regelgeving nodig is. Het bredere publiek, zoals op Lowlands, heeft misschien wel hele goede ideeën over quantum, waar wij als wetenschappers van kunnen leren.’