LUXORliving Smart Start

Gebouwautomatisering zonder breekwerk

Een slim huis – wie wil dat niet? Als je alleen al kijkt hoeveel verschillende systemen er ondertussen op de markt te vinden zijn, dan zie je dat heel veel mensen graag hun huis slimmer willen maken. Slimme lampen en slimme stekkers zijn er te kust en te keur. En zelfs bij winkels zoals de Action kunnen consumenten een uitgebreid scala aan slimme accessoires vinden om huis en haard te automatiseren. Of die producten echt slim zijn, is daarbij de vraag. Theben heeft in ieder geval een oplossing die wel heel slim is.

De slimme lampen en stekkers die via de Chinese webwinkels en winkels als de Action en de bouwmarkten verkocht worden, hebben als voordeel dat ze gemakkelijk te installeren zijn en niet veel vragen om ze aan de praat te krijgen. Veelal is het een kwestie van inpluggen, een app installeren en zorgen dat de software weet wat er aan componenten gebruikt wordt.
Eenvoud heeft ook zo zijn nadelen. Als belangrijkste is dat de cyber security. Hoe goed is dat geregeld en hoe goed kunnen we zelf hier iets aan doen? Hoe vaak hoor je niet dat dit soort goedkope producten de weg opent om binnen te dringen in een netwerk. Daarnaast is veelal de elektronica ook van slechte kwaliteit. Een minimalistisch ontwerp met goedkope onderdelen zorgt voor een beperkte levensduur. En dan kun je vaak fluiten naar de garantie.
Tenslotte moet ook niet vergeten worden dat veel van deze producten niet met een zelfde protocol communiceren. Producten van het ene merk kunnen daardoor niet gecombineerd worden met producten van een ander merk.

KNX als standaard

Gelukkig kan het ook anders. Al jaren zijn er diverse standaarden voor gebouwautomatisering. De meest bekende is KNX, een standaard die breed gedragen wordt. Veel producten van verschillende leveranciers zijn gemaakt voor deze standaard en kunnen dan ook moeiteloos met elkaar communiceren. U zit dan ook bij gebruik van KNX niet vast aan één merk.
De KNX-standaard is gebaseerd op een communicatiekanaal bestaande uit een twee-aderige verbinding die alle onderdelen met elkaar verbindt. Hiermee hebben we meteen één van de grootste nadelen van gebouwautomatisering te pakken. Installeren van een dergelijk systeem in een bestaand gebouw zonder veel breekwerk is eigenlijk onmogelijk. Daar komt bij dat veel van de units om bijvoorbeeld verlichting te schakelen, centraal geplaatst moeten worden, iets dat ook een behoorlijke verbouwing van de bestaande installatie vraagt.

Draadloos

Naast de KNX-standaard met communicatie via draad is er ook een standaard voor draadloze communicatie. Deze biedt veel vrijheid en maakt dat er in ieder geval geen kabels voor de communicatie aangelegd moeten worden. Theben heeft hier met zijn onlangs uitgebrachte systeem LUXORliving Smart Start een draai aan gegeven waardoor KNX nu ook in eens voor inbouw in bestaande gebouwen mogelijk wordt zonder hak en breekwerk.
Om te begrijpen hoe eenvoudig dit werkt, draaien we even denkbeeldig een schakelaar voor de verlichting uit de installatiedoos. Is dit een simpele enkelvoudige schakelaar dan komen we daar twee draden tegen, te weten een fase en een schakeldraad. Bij Smart Start wordt de schakelaar vervangen door een stukje elektronica die de functie van de handbediende schakelaar overneemt (afbeelding 1). Doordat deze elektronische schakelaar draadloos via KNX-RF communiceert met een centrale besturingseenheid, hebben we de schakelaar slim gemaakt. Het enige vereiste voor het systeem van Theben is een nulgeleider. Men heeft er voor gekozen om de elektronica niet vanuit een batterij te voeden, maar gewoon vanuit het lichtnet.
Om de bestaande situatie qua gebruik niet te veranderen, kan op de schakelmodule ook een normaal ogende wipschakelaar geplaatst worden. Hiermee verandert er voor de gebruiker niets, behalve dan dat het schakelpunt nu ook via KNX in het gebouwautomatiseringssysteem is opgenomen.
Nu zijn er heel veel situaties waarbij verlichting niet vanuit één punt geschakeld wordt. De bekende serieschakeling is daarvan een voorbeeld. Voor het slim maken van een dergelijke opstelling, heeft Theben ook een unit die geen elektronische schakelaar bevat, maar wel de elektronica om één of twee schakelvlakken draadloos via KNX-RF te laten communiceren met een vooraf geconfigureerd schakelmodule (afbeelding 2). Software en draadloze communicatie vervangt nu de starre installatie via draad.
En wie nu denkt dat het systeem alleen voor woningen geschikt is, die heeft het mis. Ook in grote gebouwen is KNX-RF toe te passen. Misschien moeten alleen enkele van de toegepaste modules niet alleen als zend/ontvanger ingesteld worden maar ook als repeater. Verafgelegen modules kunnen dan ook draadloos communiceren met de rest van de installatie.

Snel en simpel

Dankzij de geringe inbouwdiepte zijn de modules gemakkelijk te installeren. Alleen moet er soms een nuldraad getrokken worden om de unit van stroom te voorzien. Ze zijn compatibel met het schakelaarprogramma van 55 mm en passen dus in standaard inbouwdozen en ramen.
Van de modules die geschikt zijn voor het LUXORliving Smart Start-programma zijn vier verschillende uitvoeringen leverbaar. U kunt kiezen uit dimmen, schakelen, jaloezie- en rolluikbesturing, of alleen met impulsdrukkers. Hiermee zijn bijna alle standaardfuncties in een gebouw ‘slim’ te maken.
De module met alleen de bedienfunctie is ook voorzien van een temperatuursensor. Hiermee is ook de verwarming in de ruimte te regelen. U heeft dan wel de juiste actuator nodig (H1 S RF) die ook draadloos is aan te sturen.

Centrale

Naast de hiervoor genoemde inbouwmodules is er voor LUXORliving Smart Start ook nog een ‘centrale’ nodig die de sturing van het geheel verzorgt. Dit is de in afbeelding 3 getoonde unit die ook ergens in een inbouwdoos geplaatst wordt. Naast voedingsspanning (230 V) heeft deze een wifi-verbinding nodig voor de communicatie met een app op telefoon, tablet of PC. Deze zogenaamde LUXORliving IP-RF ruimteregelaar biedt functies die je vandaag en in de toekomst echt nodig hebt, waaronder schakelen, dimmen, zonwering, klimaat, scènes, centraal UIT, paniekfunctie, raamcontacten, tijdsturing en astrofunctie. Het aantal functies kan flexibel worden uitgebreid door Google Assistant, IFTTT en is nog met veel meer te integreren.
Smart Sart vereist dus geen systeemapparaten zoals mediakoppelaars of voedingen in de verdeler en vooral geen ETS (Engineering Tool Software). In plaats daarvan vormt de LUXORliving IP-RF ruimteregelaar het middelpunt (afbeelding 4).
Dankzij de uitgebreide KNX Data Secure software ingebakken in het systeem, is de draadloze verbinding alsmede de wifi beschermd tegen gegevensdiefstal en manipulatie. Smart Start wordt zonder ETS in gebruik genomen via de LUXORplug Windows software. De bediening gaat via LUXORliving IP-RF, impulsdrukker, LUXORplay app of spraak. Bediening op afstand is optioneel mogelijk via de beveiligde Theben Cloud. Wat dat betreft biedt Smart Start bijna net zoveel mogelijkheden als het standaard LUXORliving-systeem dat werkt met centraal geplaatste schakel-units, communicatie via draden en systeemapparatuur zoals voedingen en mediakoppelaars. En zonder een ETS-licentie zijn daarbij de kosten aanzienlijk lager. Bovendien is latere integratie in bekabelde KNX-systemen zonder problemen mogelijk, waardoor investeringen optimaal beschermd zijn.

Levensloopbestendig wonen

LUXORliving Smart Start heeft nog een ander aspect in gedachten: de demografische veranderingen zullen ervoor zorgen dat de behoefte aan en de vraag naar hulpsystemen de komende jaren enorm zullen stijgen. Levensloopbestendig wonen met een RF-systeem zoals LUXORliving Smart Start biedt vele mogelijkheden om het dagelijks leven gemakkelijker te maken, mensen te beschermen en hun levenskwaliteit te verbeteren met eenvoudige middelen. Een slimme woning kan zo eenvoudig en toekomstbestendig zijn.