Dimmen met Ledotron

Het dimprobleem van LED- en spaarlampen aangepakt

Dit jaar kent de ETOP Award weer een groot aantal genomineerden en één daarvan is de firma Osram met hun dimsysteem voor LED- en spaarlampen. Omdat de informatie die in eerste instantie over dit systeem te vinden is, is afgestemd op de consument en niets vertelt over de techniek, zijn we wat dieper gaan graven om te kijken wat het exacte probleem is en hoe Osram dat samen met een groot aantal partners heeft weten op te lossen.

De welbekende dimmer met een triacregeling was tot voor kort een dimmer die prima voldeed. De meest gebruikte lichtbronnen konden er perfect mee gedimd worden met als gevolg dat ze in grote hoeveelheden zijn verkocht en menig huis is uitgerust met één of meerdere van dit type dimmers. Aangezien de meest gebruikte lichtbron, de gloeilamp, ondertussen door de huidige EU-regels niet meer verkocht mag worden, ontstaat er een probleem. De lampen die je vandaag de dag kunt kopen, zijn bijna allemaal voorzien van een elektronisch voorschakelapparaat die de netspanning op de voor de lichtbron afgestemde waarde brengt en de stroom regelt tot de waarde die nodig is voor een lichtopbrengst van 100%. Voor een LED-lamp wil dit zeggen dat de spanning omlaaggebracht wordt en de stroom naar een constante waarde geregeld wordt die hoort bij de toegepaste LED. Het voorschakelapparaat is daarbij zo ontwikkeld dat hij de LED-stroom zo weet te regelen, dat deze redelijk onafhankelijk is van de netspanning. Een lamp van 230 V zal dan ook op een veel lagere spanning nog altijd een lichtopbrengst geven van 100%.
Het is nu juist deze schakeling die voor de problemen zorgt, want met de triacdimmer wordt de effectieve waarde van de spanning verlaagd. Pas als deze effectieve waarde buiten het bereik van de lamp komt, kan het voorschakelapparaat niet meer goed zijn werk doen en daalt de stroom door de LED. De lamp zal daardoor heel raar op de dimmer reageren. Daar komt nog bij dat menige dimmer graag toch een belasting ziet van meer dan 50 W voor het goed functioneren van de de triacregeling. Dit en het feit dat we te maken hebben met faseaansnijding, levert veelal een spanning over de lamp op met rare pieken en gaten met als gevolg dat de lamp gaat knipperen en verre van goed te dimmen is. De spanning kan zelfs een dusdanig karakter krijgen dat de elektronica in de lamp dit niet echt prettig vindt en vroegtijdig de geest geeft.

Voor het complete artikel klik hier

Voor meer informatie over Ledotron en de partners van Osram klik hier

Voor een uitgebreid technisch achtergrondartikel over Ledotron klik hier

Beurs Elektrotechniek 2013, stand 11.C068