Aanpassing stimuleringsregeling duurzame energieproductie

stap in goede richting maar kan beter

Hoe vaak komt de gemiddelde Nederlander niet langs een windturbine en denkt, waarom staat dat ding stil? Een logische gedachte, immers men moet onder de noemer van duurzaamheid wat inleveren, o.a. op het gebied van uitzicht. De meeste mensen zijn hier best toe bereid onder de voorwaarde dat het dan wel zo efficiënt mogelijk gebeurt. De huidige Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie (SDE) regeling voor de categorie wind op land werkt hier averechts omdat de subsidie gelimiteerd is tot een maximaal hoeveelheid geproduceerde elektriciteit. Efficiënte windturbines die in staat zijn meer te produceren worde daarvoor niet beloond. De aanpassing van de SDE die door het ministerie van Economische Zaken is voorgesteld voor 2010 biedt een eerste opening in die richting. Helaas is de aanpassing alleen geldig voor zeer grote windturbines met een minimaal vermogen van 6 MW. De aanpassing zou moeten gelden voor alle windturbines waarvan kan worden aangetoond dat ze meer kunnen produceren dan de huidige limiet. Op deze manier wordt de industrie gestimuleerd windturbines te bouwen die nagenoeg altijd draaien en stroom produceren.

EZ heeft onlangs een brief gestuurd aan de Tweede Kamer wat betreft de openstelling van Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie voor 2010. Hierin staan de belangrijkste elementen uit de SDE regeling 2010, en per categorie de voornemens voor 2010. Voor de categorie wind op land zijn de voornemens een stap in de goede richting; het geeft namelijk voor toplocaties, zoals het veelbesproken project in de Noordoostpolder, de gelegenheid de wind optimaal te benutten door het verruimen van het maximaal aantal gesubsidieerde vollasturen van 2200 uren naar 3095 uren. Projecten die efficiënt omgaan met de mogelijkheden door zoveel mogelijk energie uit de wind te halen voor die locatie worden daarmee beloond.
Helaas zit er aan deze mogelijkheid een beperking die onterecht is. In de brief van EZ wordt namelijk gesteld dat het alleen zal gelden voor windturbines met een minimaal vermogen van 6 MW. De reden hiervoor wordt in de brief als volgt beargumenteerd:
Om net als bij de Noordoostpolder (NOP) ook andere A-locaties de gelegenheid te bieden de wind optimaal te benutten, stel ik in 2010 onder het plafond van wind op land een subcategorie open voor grote molens (minimaal 6 MW). Deze krijgen hetzelfde basisbedrag als de kleinere windmolens, maar met meer draaiuren.

Grote molens maken meer vollasturen en zijn daardoor nagenoeg even kosteneffectief per geproduceerd kilowattuur als de kleinere windmolens. Helaas klopt dit van geen kant. Al een aantal jaren installeren windturbinefabrikanten zoals Enercon, Fuhrländer en Vestas, windturbines van 2…2,5 MW op ashoogtes van meer dan 100 m. Dat deze grote marktspelers bezig zijn met grote ashoogtes heeft een eenvoudige reden. Het grote voordeel hierbij is dat door grotere ashoogte de opbrengst duidelijk hoger is. Men genereert dus met dezelfde molen meer stroom. Dit betekent dus een betere benutting van de molen maar ook van het net, omdat er meer vollasturen gemaakt wordt, ofwel een constanter stroomaanbod. Een 2 tot 2.5 MW windturbine op grotere ashoogte zal minstens evenveel, eerder meer vollasturen hebben dan een 6 MW. Eerder meer, omdat de huidige 2-2.5 MW molens tegenwoordig met een relatief grote rotor beschikbaar zijn (90 tot 100 m). De huidige 6 MW molens hebben een rotordiameter van 126 m; dat is enorm maar in feite (te) weinig voor het grote vermogen van 6 MW. Eenvoudig gezegd; de huidige 6 MW molen heeft veel wind nodig om de zware generator aan te kunnen zwengelen. De bewering van EZ dat 6 MW molens veel vollasturen draaien, klopt dus eenvoudigweg niet. In Duitsland hebben ze dat al lang begrepen; daar worden reeds vele jaren veel molens met relatief grote rotor en ashoogtes ruim boven de 100 m geïnstalleerd. De energieregeling die daar al sinds jaar en dag geldt, is daarop geënt en is zeer succesvol, gezien het aandeel van 10 % dat windenergie nu al heeft in de totale elektriciteitsvoorziening. En dat voor een land met relatief weinig wind….

Er is zeker niets tegen het plaatsen van 6 MW molens; met grote windturbines wordt het beperkt aantal beschikbare locaties optimaal benut, maar het is vaak lastig vanwege de grootte om hiervoor de vergunningen rond te krijgen. Bovendien is het ook zo dat er op dit moment slechts één fabrikant (de Duitse firma Enercon) een 6 MW molen aan kan bieden die bedoeld is voor op het land. We moeten ervoor waken dat we geen regeling afspreken die slechts één fabrikant een voordeel biedt en dus in feite in strijd is met de mededingingsrecht in de EU. De mogelijkheden voor 6 MW zijn nog erg beperkt. Op dit moment en de komende jaren worden vooral 2 tot 3 MW molens geplaatst. Deze zijn qua kosteneffectiviteit per geproduceerd kilowattuur (Cost of Energy) de komende jaren nog een stuk gunstiger dan de 6 MW giganten.
Het zou daarom onterecht zijn als molens die kleiner zijn dan 6 MW, maar minstens zo efficiënt, zo niet efficiënter, niet beloond gaan worden. De beperking dat de nieuwe mogelijkheid van meer gesubsidieerde vollasturen alleen voor molens met minimaal vermogen van 6 MW zal gelden is dan op zijn zachts gezegd ongelukkig. De regeling zou moeten gelden voor alle molens die aan kunnen tonen dat de jaarlijkse energieopbrengst de 3095 vollasturen zal halen.

Frans Brughuis, Managing director Advanced Tower Systems (ATS)

ATS is een joint venture van Mecal (ingenieursbureau al 20 jaar actief in de windindustrie), Hurks Groep (grote bouwonderneming) en de Duitse projectontwikkelaar Juwi (wind, zon en biomassa). Ze hebben een gesegmenteerde prefab betonnen toren ontwikkeld voor windturbines op grote ashoogte (100…150 m). In het gepatenteerde concept zijn de segmenten lang en slank en daarom gemakkelijk te vervoeren. ATS werkt samen met grote marktpartijen als Siemens, Vestas, GE en Repower om het torenconcept voor hun molens uit te werken tot optimale, door erkende instanties gecertificeerde ontwerpen. Ze hebben vorig jaar de eerste toren gebouwd samen met Siemens. De 2.3 MW molen van Siemens heeft een ashoogte van 133 m. Windturbines met ATS torens genereren 20 % meer stroom dan dezelfde molen op een 100 m staaltoren. Het aantal vollasturen is hier 3000 per jaar, ondanks dat de molen ver landinwaarts staat (bij Dusseldorf).

Voor meer informatie, zie www.ats.eu